همراهان عزیز و ارجمند ضامن صنعت، امروزه به این دلیل که اکثر سازه‌ها با تعداد طبقه بالا ساخته می‌شوند، آسانسور به یک ضرورت تبدیل شده است. آسانسور بالا و پایین رفتن از طبقات را بسیار راحت و بی‌دردسر کرده است و شما بی هیچ خستگی و در چند ثانیه به هر طبقه که بخواهید می‌روید. از آسانسور در محیط‌ها و ساختمان‌های مختلفی از جمله مجتمع‌های مسکونی، تجاری و اداری استفاده می‌شود. وظیفه چشمی آسانسور این است که موقع باز و بسته شدن درب آسانسور از مسافران حفاظت کند. فتوسل‌ها دارای انواع مختلفی هستند که به معرفی تمامی آنها می‌پردازیم.
چشمی یا (فتوسل) آسانسور چیست؟
سنسورهای موجود در هر آسانسور، قطعات مهمی هستند که ایمنی آسانسور را تامین می کنند. یکی از مهمترین سنسور ها ، سنسور ورود و خروج است که در تمامی آسانسورها تعبیه می شود و از آسیب رسیدن به مسافران جلوگیری میکند . فتوسل همان چشم الکترونیکی و یا چشمی آسانسور می باشد.
این سنسور وظیفه تشخیص هرگونه مانعی از جمله انسان و یا اجسام دیگر را دارد. در واقع زمانی که سنسور اشیاء متحرک کوچک و بزرگ مانند موتور، اجسام و یا افراد را شناسایی کند؛ دستور بسته شدن درب آسانسور را ارسال نمی کند. با جلوگیری از بسته شدن درب آسانسور به ایمنی افراد کمک می کند . سنسورها در تمامی آسانسورها وجود داشته و یکی از اجزای اصلی آن محسوب می شوند . پارس ایمن بالابر این قطعه را تولید و در آسانسورها تعبیه می کند.
فتوسل ها چگونه کار می کنند؟
در واقع کارکرد آنها بسیار ساده و در عین حال مهم می باشد . این قطعات در قسمت ورودی و معمولا در یک طرف درب آسانسور قرار می گیرند و سیگنالهای نوری خود را به گیرنده ارسال می کنند. زمانی که وجود داشته باشد، توسط این سنسور ها تشخیص داده شده و سیگنال به گیرنده ارسال نمی شود . درنتیجه با صادر نشدن فرمان بسته شدن درب آسانسور، فتوسل از مسافرین محافظت می کند .
روش نصب چشمی درب آسانسور
نصب چشمی درب آسانسور دارای چند مرحله است که با رعایت آنها می‌توانید موفق به نصب درست چشمی درب آسانسور شوید. در نصب فتوسل آسانسور، گزینه منفی مربوط به بخش تغذیه است. فتوسل چشمی آسانسورهای مختلف عدد ۲۴VDC است و با رنگ مشکی هم مشخص می‌شود. گزینه مثبت ۲۴ هم مربوط به بخش مثبت تغذیه است. گزینه‌های NO-COM-NC نیز مربوط به قسمت رله است. که می‌توانید آن را به برق شهر هم متصل کنید. سنسور فتوسل چشمی آسانسور برخی از آسانسورها طوری طراحی شده است که وقتی سنسورها خراب می‌شوند، رله در حالت NORMALY OPEN قرار می‌گیرند و درب باز می‌شود. در نصب فتوسل آسانسور گزینه TR(A) رشته آبی رنگ کامل است که مربوط به بخش مثبت سنسور فرستنده می‌شود.
برای این که بتوانید تشخیص دهید که کدام فرستنده و کدام گیرنده است باید به داخل چشمی فتوسل نگاه کنید. اگر لامپش سفید بود نشانه فرستنده و لامپ مشکی نشانه گیرنده است. دانستن این نکته هم مهم است که روی هرکابل سیم مربوط به فرستنده و گیرنده، برچسب‌های TR و RE دارند.
در جدول نصب فتوسل آسانسور، گزینه TR(K) رشته مشکی رنگ کابل که مربوط به بخش منفی سنسور فرستنده است. گزینه RE(A) هم رشته آبی رنگ کابل است که مربوط به بخش مثبت سنسور می‌باشد. گزینه RE(K) نیز رشته مشکی دارد که به بخش منفی سنسور گیرنده مربوط می‌شود.
نحوه کارکرد فتوسل‌ها به چه صورت است؟
فهمیدن اینکه فتوسل آسانسور چگونه کار می کند اصلا سخت نیست و بالعکس کارکرد بسیار ساده و راحتی دارد. اما در کنار این سادگی، نقش بسیار مهمی ایفا میکند. ممکن است که این سوال برایتان پیش بیاید که چشمی آسانسور کجاست؟ باید گفت که این قطعات در بخش ورودی آسانسور و به‌طورمعمول در یک طرف آسانسور قرار می‌گیرند. این سنسورها سیگنالهای نوری را به گیرنده می‌فرستند. به‌وسیله این سنسورها تشخیص داده می‌شوند و باعث عدم ارسال سیگنال به گیرنده می‌شود. درنهایت هم وقتی‌که فرمان بسته شدن درب آسانسور داده شود فتوسل باعث محافظت از مسافران می‌شود.
انواع فتوسل آسانسور
فتوسل آسانسور در انواع مختلفی تولید و عرضه می‌شود که با درنظر گرفتن کارکرد آسانسور، روی آن نصب خواهد شد. آشنایی کامل و دقیق این فتوسل‌ها باعث می‌شود که شما در خرید آن راحت‌تر و با آگاهی بیشتر عمل کنید. چشمی آسانسور به دو دسته تقسیم می‌شود که شامل موارد زیر است:
۱. فتوسل پرده‌ای آسانسور
فتوسل پرده‌ای قادر به تشخیص و تحت پوشش گرفتن چندین نقطه است و به‌صورت کامل تمام سطح درب آسانسور را پوشش می‌دهد. درواقع این‌طور می‌توان گفت که چشمی‌های پرده‌ای به‌صورت تقریبی کل سطح آسانسور را بررسی می‌کنند و به همین علت نیز به آن پرده نوری آسانسور نیز می‌گویند. این سنسور اگر حتی یک چیز کوچک را مشاهده کرده و تشخیص دهد درب آسانسور بسته نمی‌شود.
همین امر هم دلیلی است برای اینکه بتوانیم بگوییم که دقت و ایمنی در بالاترین سطح موجود تامین می‌شود. اغلب از فتوسل‌های پرده‌ای به دلیل کنترل و امنیت بالا در بیشتر مواقع استفاده می‌شود. محل نصب چشمی پرده‌ای دقیقا بین لته‌های در و بدنه کابین می‌باشد. به همین علت هم این قطعه قطری در حدود ۸ میلی‌متر دارد. فتوسل‌های پرده‌ای در دو نوع متحرک و ثابت هستند و اکثرا نوع ثابت آن را استفاده می‌کنند.
فتوسل‌های پرده‌ای گیرنده‌های زیادی دارند و قیمت آنها نیز به‌علت بالا بودن گیرنده بالا است. چشمی پرده‌ای دارای قطعاتی مانند مبانی و تغذیه، میله‌های آهنی، فرستنده‌ها و دیگر اجزا است. سیم‌کشی فتوسل آسانسور مبحث مهمی است که باید درست و اصولی انجام شود. درغیر این صورت کارکرد آن دچار اشکال می‌شود.
۲. فتوسل نقطهای یا چشمی
فتوسل چشمی آسانسور در قسمت کناری درب آسانسور است. فتوسل نقطهای و فتوسل پرده‌ای دقیقا مانند هم کار می‌کنند و عملکر کاملا یکسانی دارند. اما ویژگی که باعث متمایز کردن این دو از هم دیگر می‌شود این است که نقاط تحت پوشش هرکدام از آنها متفاوت است. این سنسورها سیگنال را به‌صورت یک نقطه به گیرنده می‌فرستند.
به همین علت است که به آنها فتوسل نقطهای گفته می‌شود. ارتفاع محل نصب فتوسل‌ها را بین ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر از سطح زمین درنظر می‌گیرند. این طور قطعات معمولا یک نقطه منحصربه فرد را پشتیبانی می‌کنند. این بخش نیز معمولا از وسط تا پایین آسانسور است. قیمت این نوع فتوسل‌ها پایین‌تر از نوع پرده است.
به این دلیل که تعداد گیرنده‌ها و فرستنده‌های نقطهای کمتر از فتوسل پرده‌ای است. دلیل دیگر هم برای پایین بودن قیمت این نوع فتوسل‌ها این است که قطعاتی که در این بخش به‌کار می‌روند کمتر هستند و هزینه تولیدشان هم به طبع پایین است. برای انتخاب چشمی آسانسور مدل نقطهای باید به نیاز و کارکردی که برای این قطعه درنظر گرفته‌اید انتخاب کنید.
ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که قبل از خرید حتما با یک فرد متخصص مشورت کنید تا بتوانید انتخاب بهتر و مناسب‌تری داشته باشید. از جمله اجزای این فتوسل‌ها شامل منبع تغذیه، مدار فتوسل آسانسور، سیم، لیزر و قطعاتی است که برای ارسال کردن یک سیگنال از سمت فرستنده یک طرفه درب آسانسور به جهت دیگر آن لازم می‌باشد.
تفاوت فتوسل نقطهای و فتوسل پرده ای چیست؟
چنانچه پیش از این نیز به این موضوع اشاره شد مهمترین تفاوت این دو تعداد نقاط تحت پوشش می باشد در واقع در ساخت فتوسل پرده ای آسانسور دقت بیشتری به خرج داده شده و تعداد سنسورهای آن بالاتر می‌رود . در نتیجه امنیت و ایمنی آن نسبت به فتوسل نقطه ای افزایش می یابد.
یکی دیگر از تفاوت های بین این دو این است که فتوسل های پرده ای به دلیل وجود سنسور های زیاد و همچنین گیرنده های متعدد امکان خرابی شان افزایش می یابد. در نتیجه ممکن است است این خرابی ها روی عملکرد آسانسور تاثیر منفی بگذارند که در صورت رسیدگی به موقع به این قطعات و همچنین نحوه سرویس و نگهداری آسانسور، می‌توانید از این خرابی ها تا حد چشمگیری جلوگیری کنید .
قیمت آن ها نیز متفاوت است. به طبع ساختار فتوسل نقطه ای ارزان تر از فتوسل پرده ای تمام می شود و این نکته در قیمت فروش آن ها موثر خواهد بود. همانطور که پیش تر نیز به این نکته اشاره شد، قطعات به کار گرفته شده در فتوسل نقطه ای کمتر هستند.
علل خرابی آسانسور چیست؟
- زمان انتظار زیاد
- آسانسور در طبقه‌ای مانده و حرکت نمی‌کند
- درب کشویی آسانسور باز می‌شود اما درب بیرونی مربوط به طبقه باز نمی‌شود
- توقف‌های ناگهانی
- افزایش دما
- هنگام استارت موتور مدار به دلیل عمل نمودن فیوز قطع می‌شود
- دمای موتور آسانسور یا بالابر پس از روشن شدن بالا می‌رود
- هنگام استارت موتور صدای زیادی شنیده می‌شود اما حرکت نمی‌کند
- موتور روشن نمی‌شود اما هیچ جریانی از مدار عبور نمی‌کند
علت روشن نشدن موتور و عدم عبور جریان از مدار چیست؟
اگر این مورد پیش بیاید به احتمال زیاد بخشی از مدار الکترونیکی قطع شده است. برای حل این مشکل باید به کمک یک آوومتر همه مدارهای الکترونیکی را از جمله سیم‌های رابط، اتصالات و کلیدها، دوشاخه و پریز را چک کنید و آن را عیب‌یابی و حل کنید. البته برای این‌کار بهتر است که از یک متخصص کمک بگیرید.
جمع بندی
چشمی آسانسور یکی از مهمترین قطعات آسانسور به‌شمار می‌رود. این قطعه وظیفه محافظت از مسافران و حفظ جانشان را برعهده دارد. وظیفه این سنسور به این صورت است که هرگونه مانعی را اعم از انسان یا باقی اجسام را شناسایی کند. در واقع وقتی که این سنسور بسیار مهم، اشیا متحرک کوچک یا بزرگی را مانند اجسام سنگین، تشخیص دهد مانع از بستن درب آسانسور می‌شود. خرابی این قطعه می‌تواند مشکلات زیادی را به وجود بیاورد. بنابراین برای جلوگیری از این اتفاق باید هرچندوقت یک‌بار آسانسور را سرویس کنید یا اینکه موقع خرابی قطعه را تعویض کنید. امیدواریم که این مقاله از ضامن صنعت برای شما عزیزن مفید واقع شده باشد.
