همراهان عزیز ضامن صنعت شایان ذکر است که تعیین ابعاد آسانسور در پلان نقشه ساختمان و ابعاد آسانسور برانکارد بر و ظوابط آسانسور موضوعی است که در این مقاله به آن میپردازیم.
امروزه معماری یکی از پرطرفدارترین رشته‌های تحصیلی برای جویندگان دانش و ورود به بازار کار است .
قدرت تخیل قوی، طراحی با دست آزاد، اسکیس و راندو تنها بخشی کوچکی از دانش فردی یک معمار و طراح است.
پس از مرحله فاز صفر (ایده و طرح اولیه) یک ساختمان، وارد مرحله فاز یک و ابعاد و اندازه‌های استاندارد در مقیاس ملی و مقیاس جهانی می‌شویم لیکن مهمترین بخش از دانش طراحی معماری دانستن حداقل ابعاد و استانداردهای یک فضای ساختمانی می‌باشد.
در این راستا هرفضا براساس ویژگی‌های خاص خود دارای ضوابط، ابعاد و اندازه‌های استاندارد در مقیاس ملی و جهانی می‌باشد.
آسانسور که نیز بخش مهمی از یک ساختمان است، از این قائده مستثنی نبوده و براساس ضوابط ویژه (تعداد طبقات، ظرفیت، سرعت، نوع کاربری و ایمنی) دارای ابعاد و ویژگی‌های خاص است که در طراحی فاز یک باید به درستی اعمال گردد و لاغیردر مرحله اجرایی به ویژه خرید و نصب، کارفرمایان و تیم اجرایی را دچار چالش‌هایی خواهد نمود.
یکی از اصلی ترین بخش هایی که در نصب و جانمایی اسانسور باید به آن دقت کرد مسائل مربوط به طراحی کردن چاله اسانسور و در نظر گرفتن فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور است. مبحث اسانسور یک مبحث کاملاً گسترده و پیچیده ای است که بسته به نوع ، ظرفیت و سرعت اسانسور، فضای مورد نیاز برای نصب و طراحی آن متفاوت است.در اینجا متداول ترین نوع از مدل های مختلف آسانسور، که اسانسور با وزنه تعادل و یک درب و کابین است را بررسی می کنیم.
فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور چقدر می باشد؟
برای نصب اسانسور به فضای استاندارد نیاز است که طبق دستور العمل نصب این فضا شامل سه قسمت مقطع عمودی، مقطع افقی، فضای مورد نیاز برای موتور خانه است که در ادامه به بررسی این موارد می پردازیم.
- مقطع افقی اسانسور که به عبارتی عرض و همچنین عمق چاه است.
- مقطع عمودی که به فاصله ی کف تا سقف گفته می شود.
- فضای مورد نیاز برای موتور خانه
برای محاسبه فضای مورد نیاز برای یک اسانسور به مقادیر عمق (عمق کابین)، عرض، فضایی که درب اسانسور اشغال می کند و فضایی که برای وزنه اسانسور باید اختصاص داد. برای محاسبه فضایی که در مقطع افقی برای نصب اسانسور نیاز است چهار مورد تعیین کننده داریم. کابین اسانسور، وزنه تعادل، ریل های راهنمایی که در بین کابین نصب می شود و درب اسانسور، در تعیین فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور موثر است.
وزنه تعادل اسانسور : محلی که برای نصب وزنه تعادل در اسانسور باید در نظر گرفت حدود ۳۰ cm است. در اسانسورهایی با ظرفیت بالا، وزنه های تعادل به کنار کابین منتقل شده است.
ریل راهنمای کابین آسانسور : ریل راهنمایی که در بین کابین اسانسور نصب می شود در محاسبه فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور تاثیر می گذارد. این ریل ها وظیفه هدایت کابین ها و وزنه ها را در مسیر چاله اسانسور بر عهده دارند. فضایی که برای نصب این ریل ها نیاز است چیزی در حدود ۲۰ cm است. این فاصله برای اسانسورهایی با سرعت بالا ۲۵ cm است.
درب آسانسور : درب یک اسانسور با در نظر گرفتن ابعاد و اندازه های کابین و درب اسانسور بر تعیین اندازه و عمق چاه موثر است.
عرض فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور
اگر عرض قسمت باز شونده درب های اسانسور را با حرف X نشان دهیم عرض را می توان با روش زیر محاسبه کرد.
X + X + 35 که با این فرمول می توان عرض چاله برای اسانسور با درهای نیمه اتوماتیکی که دارای دو لت هستند و از سمت راست باز می شوند را محاسبه کرد. عرض چاله برای اسانسور هایی که به درهای تمام اتوماتیک مرکزی مجهز هستند و درب از وسط باز می شود عرض فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور برابر است با دو برابر عرض به اضافه ۲۰ cm که به شکل ۲A + 20cm نمایش داده خواهد شد.
عمق چاه درب فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور
آسانسورهایی با درب های نیمه اتوماتیک به طور معمول حدود ۲۰cm از عمق یک چاله اسانسور را پر می کنند. برای اسانسورهایی با درب اتوماتیک از نوع تلسکوپی، این عمق اشغال شده بین ۲۵ تا ۳۵ cm است و هم چنین برای اسانسورهایی با درب اتوماتیک سانترال برابر ۲۰cm است.
فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور در مقطع عمودی
فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور در مقطع عمودی شامل چاهک که فضایی است که به عنوان جان پناه برای سرویس کار آسانسور در نظر گرفته می شود که کمترین ارتفاع ممکن ۱۴۰ cm است. مورد بعدی طول حرکت اسانسور است که از کف پایین ترین طبقه ای که اسانسور حرکت می کند تا کف بالاترین طبقه ای که اسانسور توقف می کند را طول حرکت اسانسور می گویند. علاوه بر مواردی که در بالا گفته شد ۱.۸ متر از ارتفاع روی سقف چاه تا زیر موتور خانه برای شخصی که تعمیرات را انجام می دهد در نظر گرفته می شود. فضای موتور خانه نیز برای نصب موتور گیربکس، تابلو برق و تابلو فرمان جز فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور باید در نظر گرفته شود.
برای نصب آسانسور در ساختمان چه استاندارهای باید در نظر داشته باشیم؟
در هنگان نصب آسانسور در ساختمان باید استانداردهای را در نظر داشته باشیم. در ادامه به بیان این استاندارها می پردازیم.
- در هنگام حفر چاه آسانسور نباید هیچ شکاف یا حفره برای آن در نظر گرفت. درب طبقات، دریچه‌های بازدید، سوراخ‌های محل عبور سیم بکسل‌ها، کابل‌های برق و فرمان تنها قسمت های باز مجاز هستند.
- در هنگام ساخت چاه آسانسور دیواره داخلی آن باید توسط مصالحی که تولید گرد و خاک نمی کنند، پوشانند شوند. زیرا آسانسور باید همیشه توسط سرویس کار به موقع سرویس و تعمیر شود، سرویس کار باید بر روی کابین آسانسور بایستد. وجود هر گونه برآمدگی یا حفره می تواند برای آن فرد ایجاد خطر کند.
- در هنگام ساخت چاه یا موتورخانه باید به این موضوع توجه داشته باشید نباید هیچ وسیله ای مانند سیستم های گرمایش و سرمایش، برق و … از آن عبور کند. همچنین اگر محل عبور این موارد در مجاورت چاه آسانسور باشد باید حتماً توسط یک دیواره از فضای چاه آسانسور جدا شود.
- میزان روشنایی چاه آسانسور در هر طبقه باید به اندازه کافی باشد. همچنین باید تهویه مناسبی نیز برای چاه آسانسور در نظر گرفته شود.
و اما سخن نهایی؛
یکی از تجهیزات بسیار پرکاربرد ساختمان های مسکونی، ادارات، مجتمع های تجاری و … اسانسورها هستند. رعایت یک استاندارد در نصب و راه اندازی اسانسور بسیار مهم است. یکی از مواردی که در نصب استاندارد یک اسانسور باید رعایت شود فضای مورد نیاز برای نصب اسانسور است. در صورتی که این استاندارهای لازم رعایت نشود و نصب اسانسور طبق قوانین و اصول انجام نشود ممکن است خسارت های زیادی را در آینده ایجاد کند.
